700 bin dosya eritilecek, yargı yükü hafifleyecek
Yargı Paketi'nde yer alan 'Seri Muhakeme Usulü' ve 'Basit Yargılama Usulü' gibi alternatif usullerle, yargının yükünün büyük oranda azaltılması hedefleniyor.
AK Parti'nin, muhalefet partilerine sunduğu ve önümüzdeki hafta da TBMM Başkanlığına verilmesi beklenen 1'inci Yargı Paketi'nde, yargı alanında yeni alternatif çözüm yöntemleri ile 700 bin civarındaki dosyanın eritileceği belirtildi.
Yargı Paketi taslağında yer alan yeni uzlaşma yöntemlerine göre, soruşturma evresi sonunda bazı suçlarla ilgili olarak, kamu davasının açılmasının ertelenmesi karar verilmediği takdirde, seri muhakeme usulü uygulanacak. TCK'da yer alan, 'Hakkı olmayan yere tecavüz', 'Genel güvenliğin tehlikeye sokulması', 'Gürültüye neden olma', 'Trafik güvenliğinin tehlikeye sokulması', 'Parada sahtecilik', 'Mühür bozma', 'Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan' ve 'Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama' gibi kamuya karşı işlenen 13 suçla ilgili 'Seri Muhakeme Usulü' uygulanabilecek.
Taslağa göre, Cumhuriyet savcısı tarafından seri muhakeme usulünün uygulanması şüpheliye teklif edilecek ve şüphelinin müdafi huzurunda teklifi kabul etmesi halinde bu usul uygulanacak. Savcı, seri yargılamanın ardından, cezanın alt ve üst sınırı arasında tespit edeceği temel cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle yaptırımı belirleyecek. Adalet Bakanlığı yetkilileri bu kapsamda olan 180 bin civarında dosya bulunduğu bilgisini verdi.
BASİT YARGILAMA USULÜ
Yargı Paketi taslağında yer alan bir başka alternatif çözüm yolu ile de, Asliye Ceza Mahkemesinin görev alanına giren ve üst sınırı 2 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanması söz konusu olabilecek. Buna göre hakim, sanık ve mağdurun yazılı beyanını aldıktan sonra dosya üzerinden duruşmasız karar verebilecek. Taraflardan biri itiraz ederse duruşma açılacak. Bu usul, basit yaralama, taksirli yaralama, basit tehdit, hakaret gibi suçlarda uygulanacak. Bu kapsama giren dosya sayısının ise 340 bin olduğu belirtildi.
Yargı Paketi ile uzlaştırma kapsamına alınacak suçların kapsamı da genişletiliyor. İş ve çalışma hürriyetini ihlal, güveni kötüye kullanma ve suç eşyasının satın alınması suçları da uzlaştırma kapsamına alındı. Böylece, yılda 24 bin dosyaya uzlaşma yolu ile çözüm getirilecek.
Taslak ile kamu davasının açılmasının ertelenmesi 1 yıldan 2 yıla, çocuklarda ise 5 yıla çıkartıldı. Bu düzenleme ile yıllık yaklaşık 174 bin dosyanın erteleme kapsamına gireceği öğrenildi.
Yücel Kayaoğlu