Vakıf üniversitelerinin statüsü gözden geçirilmelidir
Raporda yer alan, yükseköğretimin nicelik olarak arttığına ancak öğretim üyesi sayısında açık bulunduğuna dair eleştirinin iyi bir tespit olduğunu vurgulayan Safran, “Önemli bir tespit. Çünkü biz üniversiteleri öğretim görevlisi yetiştirdikten sonra açmıyoruz. Önce üniversiteyi açıyoruz ondan sonra içine öğretim üyesi doldurmaya çalışıyoruz. Birden çok büyüdü. Bakıldığı zaman dünyanın hiçbir ülkesinde yükseköğretimde böyle bir oran, sıçrama yok. Burada iki şey çok önemli. Biri, vakıf üniversiteleri devlet üniversitelerinin kaynağından insan devşiriyor. Şu ana kadar hiçbir vakıf üniversitesi yurt dışında, yurt içinde asistan yetiştirmedi. Onun için vakıf üniversitelerine konulacak en büyük şartlardan biri bu. Asistanları hep hazır alıyorlar. Hatta biraz daha fazla para verip devlet üniversitelerinden devşiriyorlar. Bu bakımdan vakıf üniversitelerinin statüsü gözden geçirilmelidir” şeklinde konuştu.
Raporda yazılanları, eleştirileri çok yadırgamamak gerektiğini kaydeden Safran, “Yazsınlar. Birileri de bir şeyler söyleyecek. Zaten bana danışarak yazarsa rapor olmaz” ifadesini kullandı.
ABD’ye yurt dışı yüksek lisans ve doktora öğrencileri için yıllık 35 milyon dolar ödüyoruz
Safran, 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun kapsamında, 2005’e kadar 76 yılda 9 bin 689 kişinin, son 10 yılda ise 15 bin 881 kişinin eğitim için yurt dışına gönderildiğini söyledi. Yurt dışına öğrenci gönderilmesi konusunda çalışma yapacaklarını dile getiren Safran, “YÖK Başkanı ile bu konuyu görüşeceğiz. ABD’ye yıllık yurt dışı yüksek lisans ve doktora öğrencileri için ödediğimiz para 35 milyon dolar. Bunu çok reel bir rakam olarak görmüyoruz ve öğrenciler de bize göre rasyonel bir gelişim göstermiyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin bize yüklediği bir vebal bu ekonomik olarak. Genelde birleşik doktora yaptırıyorlar, yani yüksek lisansları ve doktorayı birleşik yaptırıyorlar. Yüksek lisansları genel anlamda son derece basit tutuyorlar. Doktorada biraz sıkıyorlar. Yükseköğretim Kurulu’na, Türkiye’nin ekonomik tablosunu da göz önüne alarak bir çalışma teklif edeceğiz. Yüksek lisansı burada yaptıracağız. Bir istisnası var, çok spesifik branşlar var. Türkiye’deki üniversitelerde yüksek lisans olarak açılmamış branşlar var. Bunlar dışında hiçbir öğrenciyi yüksek lisans için eğitim, işletme, iletişim, öğretmenlik, mühendislik gibi alanlarda yurt dışına göndermeyeceğiz. En iyi üniversitelerimizde yüksek lisanslarını yapacaklar, sonra doktora için yurt dışına göndereceğiz. Bizim bundan yıllık kazancımız 20 milyon dolar” diye konuştu.
Öğrencileri Avrupa’ya ve Uzak Doğu’ya yönlendireceğiz
Parametrelere baktıklarında “Neden ABD” sorusunu sorduklarını ama çok mantıklı bir cevap bulamadıklarını kaydeden Safran, Pasifik’te, Uzak Doğu’da dünya sıralamalarına giren onlarca üniversite bulunduğunu belirterek, sözlerini şöyle tamamladı: “Avrupa’daki üniversitelerin kalitesini hepimiz biliyoruz. Dolayısıyla bundan sonra biz Türkiye’nin ali menfaatleri gereği ve dış politikada takip ettiği boylam ve enlem doğrultusunda öğrencileri Avrupa’ya ve Uzak Doğu’ya yönlendireceğiz. Bu, hem ekonomik kaynaktır hem de çocuklarımızın belki kültürel anlamda da kendisi gibi olabilme ve kalabilme noktalarında bunun daha faydalı olacağına inanıyoruz. Bunu YÖK Başkanı ile uzun uzadıya konuşacağız.”
Yükseköğretime Bakış 2018: İzleme ve Değerlendirme raporumuz için tıklayınız