Aralarında anlaşarak piyasanın fiyatlarıyla oynayan ve kendi lehlerinde fahiş zam uygulayan “her sektördeki” vurguncular, uzun zaman alan teftiş, raporlama ve soruşturmaların arkasına sığınamayacak. Yeni tebliğle vatandaşları mağdur eden fırsatçıların ceza almaları, çok daha kısa sürelere iniyor.
Fahiş fiyatlara verilen cezaların arttırılmasını öngören taslakta, haksız rekabete yönelik yeni düzenlemeler yapılacak. AK Parti Grup yönetimi ve Ticaret Bakanlığının çalışmalarını tamamlama aşamasına geldiği taslağa göre, birkaç firmanın aralarında anlaşarak bir ürün veya hizmetin fiyatını diğer firmaların zararına olacak şekilde belirlemeleri, anlaşmalı fiyat artışları veya fahiş fiyatlar uygulanması, piyasayı bozacak şekilde tekelleşmeye gitmelerine yönelik ceza süreçleri hızlı işletilecek. Rekabet Kurumunun ihbar üzerine veya resen başlatacakları soruşturmalarda aylar süren süreçler kısa sürede tamamlanacak. Bu düzenleme ile piyasalarda haksız rekabet oluşması ve vatandaşın mağdur edilmesinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
ÖN BULGULAR YETERLİ OLACAK
AK Parti hukukçuları “Haksız fiyat artışları veya piyasada birkaç firmanın anlaşarak fiyat artırması gibi konulardaki teftiş ve soruşturma süreçleri çok uzun. Tedbir alana kadar uzun süre geçiyor. Bu tür durumlarda kısa sürede müdahale edilmesi gerekiyor. Buna yönelik yeni bir yöntem gündeme gelecek. Denetim ve raporlama süreçleri kısalacak. Rekabet Kurumu bir soruşturma başlatıyorsa, bu soruşturma ile ilgili ön rapor ortaya çıkar çıkmaz tedbir alınacak. Sadece gıda ürünleri için değil, cam sanayi, çimento veya başka bir sektör için de geçerli olacak. İhtar süreçleri de kısaltılacak. Çünkü, bu tür durumlarda örneğin bir soruşturma başlatılmışsa denetim ve raporlar hazırlanana kadar aylar geçiyor. O an bunun önlenmesi gerekiyor ama raporun hazırlık süreçleri nedeniyle tedbir alınması da uzun sürüyor. Ön bulgularla hazırlanan rapor neticesinde tedbir alınabilecek. Kamuoyunun beklentisi de bu tedbirlerin kısa sürede alınması yönünde” değerlendirmesini yaptı.
FAHİŞ FİYATA KATLAMALI CEZA
Taslakla, ayrıca fahiş fiyat uygulamalarına verilen para cezaları da caydırıcı olacak şekilde artırılıyor. Cezalarda üst sınır 2 milyon liradan 11 milyon liraya yükseltilirken, fahiş fiyat uygulayan ve stokçuluk yapan iş yerlerine kademeli şekilde kapatma cezası da öngörülüyor.
AYM İPTAL ETMİŞTİ
Anayasa Mahkemesi (AYM), Haksız Fiyat Değerlendirme Kuruluna üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk uygulamalarına yönelik düzenlemeler yapma yetkisini, anayasaya aykırı bularak 2023 Ağustos’unda iptal etmiş, yeni düzenleme için 9 aylık süre belirlemişti. Bu süre 1 Mayıs’ta dolacak. AYM’nin iptal gerekçesinde kurula düzenleme yapma yetkisi tanınmasının, teşebbüs özgürlüğüne sınırlama getirmek olduğu belirtilmişti. Yeni taslağın da AYM’nin iptal gerekçesi doğrultusunda düzenlemeler içermesine dikkat edilecek.
YÜCEL KAYAOĞLU