Memur-Sen Ankara Temsilcisi Nevzat Öylek, memurların Ankara’nın kimliğini, ekonomik döngüsünü, toplu ulaşım talebini ve konut piyasasını şekillendiren en etkili kesimlerden biri olduğunu hatırlatarak bu tür araştırmaların “toplumsal bir görev” olduğunu belirtti. Öylek, bir memur örgütü olarak yıllardır şehir sorunlarına yeterince eğilmedikleri yönünde açık bir özeleştiride bulunarak,
“Ankara’nın yaşanabilirliğini artıracak çözüm süreçlerine veri sunmanın sorumluluğunu taşıyoruz.” dedi.
1.480 kamu çalışanıyla yapılan çalışma; ulaşım, konut, su güvenliği, yeşil alanlar, kamusal güvenlik ve sosyal altyapı gibi pek çok başlığı bilimsel analizle ele aldı. Ancak araştırmanın merkezinde trafik ve ulaşım sorunu yer aldı.
KAMU ÇALIŞANLARININ%81,9’U TRAFİK SORUNU YAŞIYOR
Araştırmanın en çarpıcı bulgusu, Ankara’da trafik ve ulaşımın açık ara en büyük sorun olduğunun ortaya çıkması oldu. Katılımcıların%81,9’u şehrin en kritik probleminin trafik olduğunu belirtti. Özel araç kullanımının%55,5 gibi yüksek bir seviyede olması da trafik yükünü artıran temel etkenlerden biri.
Toplu taşıma kullanıcılarının%76,8’i, servis kullananların ise%75,5’i trafik nedeniyle ciddi zaman kaybı yaşadığını bildirdi. Yürüyerek ulaşanlarda ise sorun yaşayanların oranı büyük ölçüde düşüyor (%70,4 “Hayır”).
Bu bulgular, Ankara’da trafik sorununun yalnızca araç yoğunluğundan değil, toplu taşımanın etkinliği ve ulaşım planlamasıyla da doğrudan ilişkili olduğunu gösteriyor.
İŞ GÜZERGÂHLARI: KISA MESAFEDE BİLE TRAFİK
Araştırma kapsamında ev–iş rotalarına ilişkin veriler Ankara trafiğinin yapısal bir tıkanıklığa sahip olduğunu gözler önüne seriyor:
Etimesgut–Etimesgut,
Yenimahalle–Yenimahalle,
Çankaya–Çankaya
gibi aynı ilçe içi güzergâhlarda bile yüksek trafik sorunu yaşandığı görülüyor. Bu durum, Ankara’da kısa mesafeli yolculuklarda dahi akışın bozulduğunu ve ilçelerin iç ulaşım altyapısının yetersiz olduğunu ortaya koyuyor.
Özellikle batı aksından merkeze (Etimesgut → Çankaya, Sincan → Yenimahalle) yönelen rotalarda trafik yoğunluğunun belirgin şekilde arttığı tespit edildi.
Ayrıca katılımcı sayısının az olduğu bazı rotalarda bile%80’in üzerinde trafik şikâyeti bildirilmesi, sorunun yaygın ve sistematik olduğuna işaret ediyor.
HARİTA: TRAFİK YOĞUNLUĞU ÇEPERDEN MERKEZE AKIYOR
Harita analizine göre:
En yoğun trafik sorunu Etimesgut, Çankaya, Yenimahalle ve Keçiören akslarında yaşanıyor.
Çeper ilçelerden merkeze yönelen hatlarda (özellikle Etimesgut/Sincan → Çankaya) trafik baskısı çok yüksek.
Güzergâh çizgilerindeki kalınlık arttıkça trafik sorunu bildiren kişi sayısı artıyor; bu da batı ve kuzeyden gelen yolculukların daha sorunlu olduğunu gösteriyor.
Bu veriler, Ankara’da konut merkezlerinin çeperde, iş merkezlerinin ise merkezde yer alması nedeniyle tek yönlü bir sabah trafiği yükü oluştuğunu doğruluyor.
RAYLI SİSTEMİN YETERSİZ KALDIĞI İLÇELERDE TRAFİK ARTIYOR
Raylı sistem haritası ile trafik verileri birlikte değerlendirildiğinde:
Raylı sistem hatları merkez ilçelerde yoğunlaşmış durumda (Kızılay–Çankaya–Yenimahalle).
Etimesgut, Sincan, Pursaklar gibi yoğun nüfuslu ilçelerde raylı sistem bağlantıları yetersiz.
Trafik sorununun en yoğun olduğu ilçelerin (Etimesgut, Sincan, Keçiören) raylı sisteme uzaklığı dikkat çekiyor.
Bu durum, raylı sistem yatırımlarının batı ve kuzey aksına genişletilmesinin kaçınılmaz olduğunu gösteriyor.
ULAŞIM TERCİHLERİ: ANKARA’DA BİREYSEL ARAÇ KULLANIMI AĞIRLIKTA
Toplam 1.480 katılımcının ulaşım tercihleri şöyle:
%55,5 (822 kişi) özel araç
%21 (311 kişi) toplu taşıma
%13,2 (196 kişi) yürüyerek
%10,2 (151 kişi) servis
Bu tablo, Ankara’da toplu taşımanın tercih edilmemesinin altyapı yetersizliklerinden ya da konfor eksikliğinden kaynaklandığını düşündürüyor.
İlçelere göre özel araç baskın:
Etimesgut:%56,7
Yenimahalle:%61,1
Çankaya:%61,3
Toplu taşımanın en çok tercih edildiği yerler yine merkez ilçeler: Çankaya (%25,7) ve Yenimahalle (%20,6).
Sincan’da ise yürüyerek ulaşımın%20,5 olması, ilçe içi istihdam yoğunluğunu gösteriyor.
ISI HARİTASI: MERKEZDE ÇALIŞAN, ÇEPERDE OTURAN HERKES TRAFİK YAŞIYOR
Ev–iş ilçesi eşleşmelerine göre hazırlanan ısı haritasında:
En yoğun kırmızı alanlar Çankaya ve Keçiören çevresinde.
Etimesgut, Keçiören ve Mamak’ta oturup Çankaya’da çalışanların neredeyse tamamı trafik sorunu bildiriyor.
İş merkezi ile konut merkezi arasındaki mesafe arttıkça trafik sorunlarının da arttığı görülüyor.
Bu veri, Ankara’nın mekânsal planlamasında iş–konut dengesizliğinin büyüyen bir problem olduğunu gösteriyor.
"
Araştırmada trafik sorununun belirginleşmesi, Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın daha önce yaptığı açıklamayı yeniden gündeme taşıdı:
“Fazla yol yapmanın trafiği daha çok tıkadığını iddia ediyorum. Buna Braess Paradoksu deniyor.”
Ancak Memur-Sen’in verilerine göre:
Ankara’da kapasite artırılmayan yollar tıkanıyor,
raylı sistem merkez dışına ulaşmıyor,
araç yoğunluğu artıyor.
Öylek bu noktada,
“Ulaşım ihtiyacı büyürken kapasitenin artırılmamasının trafiği azaltmadığı ortadadır.”
diyerek Yavaş’ın söylemini verilerle çelişkili bulduklarını ifade etti.
SONUÇ: ANKARA’DA TRAFİK YAŞANABİLİRLİĞİ AŞINDIRIYOR
Araştırma, Ankara’da konut maliyetleri ve su güvenliği gibi çeşitli sorunlar bulunsa da, trafik krizinin şehir yaşamını en olumsuz etkileyen faktör olduğunu açıkça ortaya koydu.
Memur-Sen, elde edilen tüm verileri hem yerel yönetimlerin hem de merkezi idarenin değerlendirmesine sunarak:
“Ankara’nın ulaşım sorununa yönelik acil ve kapsamlı politika adımları atılmalıdır.”
çağrısında bulundu.