(2022 Tarım Destekleri 2)
Bir önceki yazımızda başladığımız bu desteklerin detaylarına yakından bakalım;
ÇKS’ye dahil çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında, dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 75 lirası mazot ve 46 lirası gübre olmak üzere toplam 121 lira, destek verilecek. Bu rakam geçen yıl 42 TL idi.
Geçen sene 76 TL olan çeltik, kütlü pamuk için bu sene 250 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere 271 lira destek verilecek. En fazla oransal destek burada oldu. Daha önceki yazılarımızda ifade ettiğimiz üzere pirinçteki açığı gidermek, kendi kendine yeterli olma adına çeltik üretimini cazip hale getirmek için buradaki teşvik daha fazla olmuş gibi geliyor bana.
Nohut, kuru fasulye, mercimek için 75 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere toplam 96 lira, destek verilecek. Bu destek geçen yıl 32 tl idi. Yağ bitkilerini teşvik için, yağ açığını kapatmak adına geçen sene 28 olan toplam destek bu sene kanola için 88 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere toplam 109 liraya yükseltilmiş. Aspir için aynı şekilde 28 olan destek, 76 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere topla 97 lira destek sağlanacak. Patates, soya için geçen sene 38 lira olan destek 125 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere toplamda 146 lira yükseltildi. Yağlık ayçiçeği için geçtiğimiz yıl 37 TL olan destek bu sene 88 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere 109 lira oldu.
Dane mısırda 35 TL’lik destek, için 62 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere 83 liraya çıktı. Kuru soğan, yaş çay ve zeytin için 63 lirası mazot ve 21 lirası gübre olmak üzere 84 lira destek verilecek. Bu rakam geçen yıl 27 liraydı.
8 lira olan nadas desteği için de dekar başına 38 liralık mazot desteği sağlanacak.
Toprak analizi desteği olarak asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, her 50 dekar araziye kadar analiz başına yetkili toprak analiz laboratuvarlarına 50 lira destek olunacak.
Tiftik ve Yapağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine (Tiftikbirlik) bağlı kooperatiflere, Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliklerine veya Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Kayıt Sistemi (TKS) Veri Tabanına kaydettiren üreticilerine oğlak tiftiğinin kilogramına 70 lira, anamal tiftiğin kilogramına 60 lira, tali tiftiğin kilogramına 25 lira, sözleşmeli üretim kapsamında üretilen tiftiğe de ilave 10 lira ödeme yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz tohum sağlayan Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 lira, ürettiği yaş ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına haiz işletmelere satan yetiştiricilere, yaş kozanın kilogramına 160 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Bakanlık Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı, merkez birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri ve/veya üretici birliklerine üye üreticilerine de arılı kovan başına 30, üye olmayanlara 20 lira, Bakanlıktan üretim izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık ana arı başına 100 lira destek sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları için 1400 lira, küçükbaş hayvan atıkları için 250 lira atık desteği, hayvan hastalıkları ile mücadele çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları için uygulayıcılara büyükbaş hayvan başına 2 lira, küçükbaş hayvan başına ise 1,5 lira destek ödemesi yapılacak.
Organik tarım için kategorilerine göre dekar başına 10 ila 100 lira destek ödemesi yapılacak.
Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi’ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar için arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 15 lira destek verilecek.
İyi tarım uygulamaları desteği de kategorilerine göre dekar başına 10 ile 150 lira arasında değişecek. Küçük aile işletmelerinin desteklenmesi uygulamalarında dekara 200 lira ödenecek.
Fındık üreticilerine alan bazlı gelir desteği, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek. Katı organik-organomineral gübre desteği kapsamında dekara 20 lira destekleme ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 lira destek verilecek.
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi.
Bu kapsamda kilogram başına yağlık ayçiçeği, kuru fasulye, nohut ve mercimeğe 50 kuruş, kütlü pamuğa 110 kuruş, soyaya 60 kuruş, kanolaya 80 kuruş, aspire 55 kuruş, dane mısıra 3 kuruş, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikale ve çeltiğe 10 kuruş, zeytinyağına 80 kuruş, yaş çaya 30 kuruş ve dane zeytine 15 kuruş destek sağlanacak.
Su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak. Neden böyle bir yola gidiliyor. Öncelikli olarak su tasarrufu sağlamak için damlama sulamayı teşvik etme adına böyle bir uygulamaya gidiliyor. Salma ve yağmurlama sulamaya teşvik verilmemesinin en büyük sebebi bu.
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikalı tohum kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı gelir desteği verilmeyecek.
Desteklemelerden, ÇKS’de özlük, ürün, arazi bilgileri kayıtlı olan ve belirlenen havzalarda yer alan, arazilerde desteklemeye esas ürünleri ürettiği Tarım ve Orman Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerince tespit edilen ve belirlenecek yasal süre içinde destekleme başvurularını yapan kamu kurum ve kuruluşları hariç gerçek ve tüzel kişiler yararlanacak.