BİZ MEDRESELERİ YENİLEYEMEDİK
Yrd. Doç. Dr. Veli ÖZTÜRK 15 Kasım 2016 tarihinde TRT Diyanet TV’de medreseler üzerine görüşlerini paylaştı. Orada en önemli tespitlerden biri “Medreseleri yenilemede gösterilen başarısızlıktır.” Nizamülmülk’ün 1067 yılında ilk örneğini açtığı medreseler, 20. Yüzyılın başlarına kadar sanki zaman donmuş gibi klasik anlayışla yaşadı. Değişen dünyanın, gelişen insan anlayışının hızına paralel bir yenilenme yaşayamadı. Hatta başlarda toplumun ihtiyaçlarına cevap veren Medreseler, özellikle Kanuni’yle değişen programları ile toplumun ihtiyaçlarına cevap veremez oldu.
Nasıl okul sorusu sadece bizim sorunumuz değildir. Batı’da bu konuda çok ciddi kafa yoruluyor, çeşitli örnekler deneniyor, çeşitli felsefi tartışmalar yapılıyor. Bunun en açık örnekleri TED konuşmalarında var. Hatta Ken Robinson’un “Eğitim Yaratıcılığı Öldürüyor” konuşmasını şiddetle tavsiye ederim.
Bizde bu konuya kafa yoranlar var. Bizim en büyük kafa karışıklığımız, eğitimin bize ne kazandıracağıyla ilgilidir. Gözlem ve tecrübelerim, eğitim deyince insanların aklına sonu devlete çıkan bir süreç geliyor. Eğitim üzerine, okul üzerine, ders kitapları üzerine çok kafa yorabiliriz ama bizim her şeyden önce yapmamız gereken bir şey var. Eğitimi çoktan seçmeli sınav sistemi kıskacından kurtarmamız gerekiyor. Öbür türlü yapacağımız hiçbir çağdaş yenilik, çağlar üstü adım bizi geleceğe taşımaz, taşıyamaz.
Medreseler 1918 yılında Şeyhülislam Musa Kazım efendinin teşebbüsleri ile programlarını yenilemiş, bugünkü imam-hatip okullarının benzeri programla kendini yeni çağa hazır hale getirmişti. Bu okullar 1924 yılında kapatılana kadar yeniden yıldızı parlayan okullar olmuştu. İmam-Hatip okulları da daha sonra, Musa Kazım efendinin son şeklini verdiği programla ülkenin kaderinde çok önemli, en önemli rol oynayan nesilleri yetiştirdi.
Şimdi yeni yüzyılın başındayız ve ilk 15 yılı geride bıraktık. Geçtiğimiz yüzyılın okulları, geçtiğimiz yüzyılın programları buna İmam-Hatipler, Fen Liseleri ve diğer bütün okullarda dâhil; geleceğin ihtiyaçlarına cevap veremeyecek. Bu nedenle okullarımızı geliştirmemiz gerekiyor. Hayatın içinden, hayatın her alanına katkıda bulunan okullarımız olmalı. Hayatın her alanıyla ilgili, bilimden sanata, kültürden spora kadar zengin eğitim programlarına sahip olmalı okullarımız.
Gençlerimiz spor dallarından biriyle mutlaka uğraşmalı, mutlaka bir müzik aleti (Blok flüt değil, onu kimse müzik alet saymıyor) çalmalı, mutlaka bir sanat dalı ile uğraşmalı, mutlaka bir hobi edinmeli ve okullar bütün bunlar için gençlere, çocuklara fırsatlar sunan yerler olmalı. Bütün bunların önündeki şimdiki ve en önemli engel çoktan seçmeli sorularla yapılan merkezi sınavlar.
Geçmişte yenilemekte çok geç kaldığımız (Yaklaşık 200 yıl) medreselerimiz yüzünden 20. Yüzyılı kaybettik. Şimdi okullarımızı yenilemenin yeni bir şafağındayız. Başkaları ciddi şekilde okullarını yenilemek için çalışıyor. Bizim de bu çalışmalardan geri kalmamız gerek.
EĞİTİM BOŞLUK KABUL ETMEZ
Suriyeli mültecilerin çocukları için devletimiz ücretsiz eğitim veriyor. 5 yıl önce başlayan eğitim faaliyetleri, Suriyeli öğretmenlerin ücretleri, çocukların kitapları ve diğer eğitim masrafları devletimiz tarafından karşılandı.
Bu yapılmasa, mültecilere özen gösterilmese, çocuklarına eğitim verilmese belki daha az sığınmacı kalacaktı ülkemizde ama eğitimsiz kalan çocuklar bugün terör örgütlerinin en kolay istismar ettiği kesim olacaktı. Ama bizim tarafımızdan, bizim bastırıp dağıttığımız kitaplarla eğitim alan çocuklar artık bizim oldular. Yarın ülkelerine döndüklerinde bile bu eğitim faaliyetleri ile kurulan gönül köprüleri, bağları kuvvetlendirecek.
“Yüzyıl sonrasını düşünüyorsan insan eğit.” diyen Tzu'nun sözünü hatırlarsak, İnsan yetiştirme faaliyetleri yani eğitim ile biz yüz yıl sonrasını satın alıyoruz demek oluyor.
Suriye'de savaş bittiğinde, ülkeye barış geldiğinde Suriye'yi yeniden inşa etme görevi Türkiye'ye düşecek. Türkiye’nin eğittiği çocuklar Suriye'nin geleceğinde söz sahibi olacak. Bu nedenle okul önemli, eğitim önemlidir.
Mahir KILIÇOĞLU
mahirkilicoglu@hotmail.com