Bir kamu haber sitesi “MEB'den Fen Liseleri ve Proje Okullarına Tırpan İmam Hatiplere İse Dokunulmadı” başlığıyla bir haber yapmış. Haberde 4 yıl önce proje okulu yapılan bazı (onlar birçok diyor) fen liselerinin ve Anadolu liselerinin proje okulu niteliği kaldırıldı diyor ve bakanlık İmam Hatiplere dokunmadı diyor.

Habere göre 75 proje okulunun 9’u hariç yani 66’sı proje okulu niteliği kaldırılmış, diğerlerinin ise devam etmesi karar verilmiş.

Burada aslında haberin kendisinin imam hatiplerle hiçbir ilgisi yok. Üstelik her genel müdürlük kendisine bağlı okullarla ilgili karar alır ve bunu bakanlıktaki komisyona getirir. Bakanlıkta yapılan değerlendirmelerin okul türüyle ilgili olmadığı, bazı okulların proje niteliğinin kaldırılmasından belli. Belki de proje okulu niteliğinden dolayı sorunlar yaşıyordu okullar, belki proje okulu koşulunu taşımıyordu. Bunları bilemiyoruz.

Ancak ilgili haber sitesi sanki bilerek ve isteyerek, hiçbir eğitim kaygısı ve gerekçesi gözetmeden bakanlığın sanki genel lise düşmanlıkları varmış da bazı okulların proje nitelikleri bu nedenle kaldırılmış gibi algı oluşturuyor. Bir defa haberi hazırlayanların bakanlığı arayıp sadece imam hatipleri değil, listede meslek liseleri de yok, bu ikisini sormaları lazım değil miydi?

Genel lise kategorisinde yaklaşık 3,5 milyon öğrenci var. Meslek liselerinde de 1,7 milyon öğrenci var. İmam hatiplerin yaklaşık sayısı da 530 bin. Bakanlığı ilgili kararında fen, sosyal ve Anadolu liselerinden bazılarının proje okulu niteliği kaldırıldığı anlaşılıyor. Bu kararda ne bir meslek lisesi ne de imam hatip lisesi var.

Gelin rakamlara bakmaya devam edelim:

Genel lise yaklaşık 3,5 milyon öğrenci ve 6509 okul

Meslek lisesi yaklaşık 1,7 milyon öğrenci ve 4274 okul

İmam hatip yaklaşık 530 bin öğrenci ve 1773 okul var.

Öğrenci sayılarına göre bunu grafik yaparsak

Genel Lise          : IIIı

Mesleki Lise      : Iı

İmam Hatip        : ı

Okul sayılarına göre bunu grafik yaparsak

Genel Lise          : IIIIIIı

Mesleki Lise      : IIII

İmam Hatip        : Iı

Bu rakamlar ve tablolar genel liseler lehine ülkemizde bir yığılma olduğunu gösteriyor. Genel istihdama bakıldığında %10’a giren meslek grupları için açılmış genel liseler ülkemizde %65 civarından bir öğrenci sayısına sahip.

Genel istihdama bakıldığında meslek liselerinin istihdamdan alması gereken pay %80 civarındadır. Ancak meslek liseleri dört öğrenciden birine sahip. Yani meslek liselerinde öğrenci sayısı olması gerekenin üçte birine düşmüş.

Meslek liseleri istihdamdaki %80’i bulan payına rağmen ve ülkemizde artık korkunç boyutlara ulaşmış nitelikli ara eleman ihtiyacına rağmen hala %25’lerde öğrenci sayısına sahip. Çok açık ve net ki ortaöğretim okullarında yukarda görülen tabloda yer alan genel lise yerinde meslek liselerinin, meslek liselerinin yerinde genel liselerin olması gerekiyor. Yani tablo en kötü ihtimalle bu şekilde şekillenmesi ve meslek liselerinin en çok öğrenciye sahip olması gerekirken, işsizler ordusuna yeni eleman katmaktan başka bir işe yaramayan genel liseler en çok öğrenciye sahip.

İmam Hatipler bütün liselerin %8-9 oranına sahip. Genel lise ve meslek liselerinin oranları son 20 yılda tersine dönmüş. Normalde meslek liselerine gitmesi gereken öğrencilerin büyük kısmı genel liselere giriyor. Üstelik normalde şehir merkezlerinde ve büyük illerde açılan Fen liseleri küçük ilçelere bile açılarak bu okullar genel lise kategorisine düşürülmüş. Artık Fen liselerinin önemli kısmı, Anadolu liselerinin oldukça gerisinde puanlarla öğrenci alıyor. Bunun tek nedeni bu okulların sayısının aşırı derecede artmış olması.

Genel liselerin sayısı çok fazla. Normalde %10 hatta %20’lik dilime giremediği için mesleğe yönelmesi gereken öğrencilerin büyük kısmı yine bu %10’luk dilime girebilme umuduyla genel liselere gidiyor. Bu durum ülkemizde mesleki yönlendirmenin de yetersizliğini de gösteriyor.

Genel liselerin azaltılması, meslek liselerinin artırılması gerek. İmam hatiplerle ilgili rakamların birilerinin sürekli gündeme getirdiği gibi hiç de abartılı olmadığı görülüyor. Hatta bu genel liselerdeki yığılmanın kötü sonuçlarını imam hatipler de yaşıyor. Mesleğe yönelmesi gereken kişilerin bir kısmı mesleki eğitim açısından değerlendirilebilecek eğitim veren imam hatiplere de yönlendirilmesi gerekiyor.

İmam hatiplerin öğrenci sayıları yıllardır %8 civarında geziyor. İnsanlar teveccüh etse %30'lara çıkar. Buna rağmen birilerinin gözü eğitimin o kadar sorunu varken, yıllardır neredeyse öğrenci sayısı sabit duran İmam hatipleri görüyorsa ve genel liselerdeki şişkinliği, mesleki eğitimdeki erimeyi görmüyorsa burada art niyet aranır.

Eğitimle ilgili haber yapan bir kamu haber sitesinin eğitime ideolojik bakış açısıyla değil, bir eğitimci gözüyle bakmasını bekleriz. O zaman mesleki eğitimin gelmiş olduğu hali daha iyi görür ve bu doğrultuda haber yaparlardı.