Kıbrıs'ta ikili eğitim veren okul yok. Bunun rağmen okullarda yarım gün ders yapılıyor. Çocuk ve gençlerin, okullar yarım gün olduğu için günlerinin diğer yarısı nasıl geçmekte bilinmemektedir. Hali vakti yerinde Kıbrıslılar çocuklarını çeşitli kurslara göndererek kendilerini geliştirmesine her zaman yardımcı oluyorlar. Ancak çağ nüfusunun önemli bir bölümü okuldan sonra neler yapıyor bilinmemektedir.
Hal böyleyken okullarda uygulanan blok ders uygulaması çocuk ve gençlerde eğitimle elde edilecek verimliliği önemli oranda düşürüyor. KKTC okullarının eğitim sorunlarının tek nedeni blok ders uygulaması değil ancak belli başlı pek çok sorunun nedeni olarak blok ders uygulaması gösterilebilir…
Derslerin işlenişi bakanlıkça belirleniyor. Buna göre ortaokul ve liselerde haftalık ders süre ve periyotları şöyle:
Ortaokullarda ve tüm lise türlerinde “ders saati süresi” 40 dakikadır. Dersler, programdaki ağırlıkları gözetilerek haftanın beş gününe yayılacak şekilde uygulanır. Dersler, sabah saat 7:55’te başlar, 15’şer dakikalık iki teneffüs verilerek, 7 ders yapılır ve 13:05’te sona erer. Pazartesi günleri öğleden sonra 3 derslik program uygulanır ve dersler öğleden sonra 14:00’da başlar ve 16:00’da sona erer.
Okul idaresi, öğrencilerin ilgilerine göre belirleyeceği, farklı aktiviteler, haftanın diğer öğleden sonraki günlerde de yaptırabilir.
Genel ortaokullar 07:55 ile 13:05 periyotları arasında günlük 7 saat, haftalık 35 saatlik ders programı uygularlar. Öğleden sonraki zamanlarda, okulun imkanlarına göre 2 veya 3 saat eğitsel kol etkinliği yapılır.
38 saatlik program uygulayan okullar ise Pazartesi 7+3 ders saati yaparlar. Eğitsel kol etkinlikleri öğleden sonra yapılır[1].
Yukardaki çizelgede görüldüğü üzere, sabah 120 dakika aralıksız ders yapılıyor. Bu dersler arasında herhangi bir ara, tenefüs, mola vs. konmamış. Bu durum Pazartesi günleri iki defa tekrarlanıyor. Böylelikle öğrenciler iki defa 120 dakika hiç ara verilmeden ders işliyorlar.
İlkokullarda durum liselerden farklı sayılmaz. Tek fark 120 dakika süren blok ders uygulaması yok. Sadece 80 dakika süren blok dersler var. Öğrencilere 20+20=40 dk iki tenefüs verilmiş. Öğleden sonra dersler sadece 3, 4 ve 5. sınıflarda var. Dersler sabah sekizde başlar ve öğle 12:40’ta biter. Bu sabit bir programdır KKTC’deki bütün ilkokullarda uygulanır[2].
Öğretmenlerin çalışma saatleri, girdikleri ders saatleri birbirinden farklıdır. Yeni başlayan öğretmenle 20 yıllık öğretmen farklı saatlere girer. İlkokul öğretmenleriyle, ortaokul ve lise öğretmenlerinin durumu birbirinden farklıdır. Genel olarak 20 saat ders alır öğretmenler maaş karşılığı. Ek ders uygulaması resmen var olmakla birlikte fiilen uygulanmamaktadır. Her yıl okullara öğretmenlere maaş karşılığı girecekleri derslerden fazla ders verilmemesi yönünde yazı gelir. Bu durum halen yaşanmakta olan öğretmen açığı sonucunu doğurmaktadır ve ayrıca ele alınması gereken bir konudur.
Neticede şu sonuç ortaya çıkmaktadır: “KKTC’de bütün ilkokul, ortaokul ve liseler aynı saatte derse girer, aynı saatte tenefüse çıkar ve aynı saatte dağılırlar. Bölgesel ve yerel farklar göz ardı edilerek ve ihtiyaçlar dikkate alınmadan, tamamen merkezden düzenlemelerle eğitim yönetilmekte, okullara, öğretmenler kuruluna ve okul aile birliklerine yok denecek kadar az esneklikler tanınmaktadır.”
Öğrencilerin ihtiyaçlarına göre eğitim düzenlenmemiş. TMK gibi Ada’nın her tarafından öğrenci toplayan okulla, Dipkarpaz’daki Recep Tayyip Erdoğan Ortaokulu da 07:55’te derslere başlarlar. Bütün ortaöğretim okulları sabah ilk üç dersi blok yaparlar. Her okulda günde yedi saat ders işlenir ve okullar saat 13.05’te dağılır. Toplam tenefüs saati 15+15=30 dakikadır.
Bu durumu tek tipçi eğitim dönemlerindeki uygulamaları hatırlatıyor. KKTC gibi demokrasi ve insan hakları konusunda duyarlılığın geliştiği bir ülkede, okulların tek tip, merkezden yönetilmesi belki başka bir yazının konusudur.
[1] http://talimterbiye.mebnet.net/Ogretim%20Programlari/dersdaglimcizelgeleri/Ders%20Saatleri%20-%202012-2013.pdf
[2] http://talimterbiye.mebnet.net/duyurular/2006-07/AnailkortaDersDagilimi.pdf