Buruk başlayan 2020-2021 eğitim-öğretim yılının tek sıkıntısı öğrencilerin ve öğretmenlerin okullarından uzak kalması değildir. Uzaktan eğitim adı altında gerçekleştirilen eğitimlerin teknolojik alt yapısı eksikliklerle dolu olmasıdır.

Herkes esas sorunun öğrencilerin internet ve bilişim araçlarıyla EBA’ya ulaşması olacağını düşünürken 20 milyon öğrenciye aynı anda eğitim vermek için sistemin hiç hazır olmadığı ortaya çıktı. Öğrenciler ders işleyecekleri heyecanıyla karşısına geçtikleri bilişim araçlarından EBA'ya giremediler.

Milli Eğitim Bakanlığı bu konuda bir çözüm bulacak; belki teknolojik altyapısını aynı anda 20 milyon öğrencinin ders yapabileceği kadar güçlendirecek. Ancak kervan yolda dizilir misali problemlerin ortaya çıkmasıyla çözüm aranması bir planlama eksikliğini gösteriyor.

EBA üzerinden öğrencilerin ders görmeye başladığı Mart ayından beri en sık karşılaşılan sorun sistemin yoğun girişlerde çökmesi, donması olmuştu. Pandemi süreci bitmeden yaz geldiği için herkes Eylül ayında okulların açılıp açılmayacağına odaklandığından EBA unutuldu.

EBA’nın sorunları öyle veya böyle kalıcı olarak çözülür. Ülkenin teknolojik alt yapısı, birikimi bunun için yeterlidir. Ancak geçici bir çözüm olan EBA üzerinden uzaktan eğitimin getirdiği sorunları da çözmek için planlamalar yapılmalıdır.

Okul ortamında öğrenciler her şeyden önce sosyalleşirler. Yeni arkadaşlar, yeni beceriler, yeni davranışlar okulda yüz yüze eğitimle kazanılır. Uzaktan eğitim, okulun yapılandırılmış ortamının pek çok olanağından yoksun bir şekilde öğrenciye eğitim sunmanın yoludur.

Uzaktan eğitim, yapılandırılmadan, değişkenler azaltılmadan, öğrenci davranışı üzerinde öğretmenin kontrolünü sağlamadan pek verimli olamayacaktır. Bu nedenle öğretmenlere öncelikle uzaktan eğitimi yapılandırma yolları konusunda yöntemler öğretilmelidir. Herkes şu an el yordamı ile ilerleyerek bir şeyler yapmaya çalışıyorlar.

İkinci önemli bir husus da, uzaktan eğitim derslerinin mutlaka çeşitli etkileşimli program ve uygulamalarla desteklenmesidir. Çünkü sürekli geri dönütler, öğrenci davranışlarını gözlemlemeler olmadıktan sonra eğitimde davranış değişmesi ve davranış kazanılması sınırlı olmaktadır. Daha da önemlisi, öğrencilerin öğrenip öğrenmediklerini bile doğru şekilde belirleyemez halde oluruz.

Bakanlık EBA ile uzaktan eğitimle hem devam durumunu takip edecek hem de işlenen konulardan öğrencileri sorumlu tutarak sınav yapıp not verecek. Ancak bir önemli konu daha var ki bu konuda bakanlık yerel teşkilatlarının kafasının oldukça karışık olduğunu gözlemliyoruz.

Malum okullarda yüz yüze eğitim verilmiyor. EBA üzerinden canlı derslerle ve TRT EBA TV ile dersler devam ediyor. Okullar öğrencileri sınıf sınıf ayırıp, öğretmenleri EBA'da görevlendirdi. Ülkemizde pek çok branşta öğretmen eksiği var. EBA üzerinden canlı ders yapan öğretmenler kendi sorumluluk alanlarındaki öğrencilerle derslerini yaparken, bazı derslerde veya derslerin tamamında yüzbinlerce öğrencinin öğretmeni yok.

Milli Eğitim Bakanlığı var olan öğretmen açığını eskiden beri ücretli öğretmenlerle giderir. Uzaktan eğitimde okullar açık olmadığı ve yüz yüze eğitim yapılmadığı için ücretli öğretmenlerin görevlendirilip görevlendirilmeyeceği konusunda bazı illerde kafa karışıklığı olduğu bilgileri geliyor. Yetkililerin, EBA üzerinden okulların derslerine devam ettiğini, öğrencilerin öğretmenleriyle ders yaptığını bilmezmiş gibi, öğretmenleri olmayan öğrenciler için ücretli öğretmen görevlendirmesini yapmada çekimser olması cidden anlaşılmaz bir durum.

Ülkemizde şu an pek çok okulda öğretmen yetersizliği var. Ankara’nın merkezinde bile hiç kadrolu öğretmeni olmayan okullar var. 18 Eylül’e kadar yapılan telafi eğitimlerine pek çok okul ve öğrenci öğretmensiz girdi. 21 Eylül’de yeniden başlayan eğitim yılının ilk günlerini yaşadığımız şu günlerde pek çok yerde ücretli öğretmen görevlendirmelerinde belirsizlik devam ediyor. Olan yine çocuklarımıza, öğretmeninden ders almayı, ödevlendirilmeyi, sınav yapılmayı bekleyen öğrencilere olmaktadır.